Жоспар 1.Кіріспе 2.Негізгі бөлім А)Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы сапамен басқару. Б)Ұйымдастыру, жоспарлау, ғылыми-зерттеу инновациялық қызметтерді басқару. В) Техникалық жүйелерді конструкторлау жобалаудың мақсаттары мен міндеттері. Г)Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы маңызды проблемалар Д) Тіршілік әрекеті мен экологияның қауіпсіздігінің құқықтық және ұйымдастырушылық негіздері Е) Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың басқармалары мен жүйелері Ж) Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қоргау салаларындағы негізгі заңнамалық және нормативтік актлер Қазақстан Республикасының Конституциясы. З) Азаматтық қорғанысты ұйымдастырудың принциптерi мен тәртiбi. 3.Қорытынды 4.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе Қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелеріндегі азаматтық сана-сезім деңгейінің, адамгершіліктің және қоғамның барлық мүшелері мәдениетінің маңызы. Ғылыми-техникалық прогрестің, қоғамның игілігі мен зияткерлік потенциалы өсуінің табиғи және техногенді сипаты пайда болатын алапаттар санының және олардан келетін зиян масштабтарының ұлғаюына әсері. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету проблемаларының маңыздылығы. Қазіргі өндіріске тән ерекшеліктер, қауіпті және зиянды факторлардың құрылу аймақтары. Өндірістік ортаның жағымсыз факторлары, олардың адамдарға әсерін бағалау. Өндірістегі қауіптілік пен зияндылықты төмендететін, тиімді ұйымдастырушылық және басқарушылық әсерлері.Қауіпсіздікті арттырудың және еңбек жағдайларын жақсартудың «экономикалық» механизмі. Қауіпсіздік проблемаларын зерделеудің маңыздылығы және әдіснамасы. Өндірістік қауіпсіздік теориясының негіздері.Қауіпсіздік проблемаларын шешудің жүйелілігі. Технологиялық процестің жоғары қауіпсіздік деңгейін қамтамасыз ету.
Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы сапамен басқару. Жүйелік жөне процестік жақындасулар негіздеріндегі қоршаған ортаны қорғау мен тіршілік әрекеті қауіпсіздігі салаларындағы сапамен басқаруға қатысты, бағдарламаны үйрену сұрақтарының курстарын қарастырады; еңбек қорғау мен кәсіби қауіпсіздікпен, экологиялықпен қамтамасыз ететін сапа менеджментінің дайындамалары мен енгізулері.Сапа салаларындағы негізгі терминологиялар мен түсініктер.Сапа түсінігі мен олардың эволюция.тары. Сапа салалары мен оларды басқарудағы терминологиялар (МС ИСО 9000:2001, МС ИСО 14050:99 бойынша).Процестік және жүйелік жақындасулар негіздеріндегі сапамен басқару жүйелері.9000:2000, 14000, ОНЗАЗ 18001 ИСО серияларындағы халықаралық стандарттар:ерекшеліктер, тағайындаулар.Сапа менеджменттерінің приндиптері: тұтынушыларға бағдарлаулар, басшылық зиялықтары, жүмыскерлерді өзіне тарту, процестік жақындасулар, менеджментке жүйелік жақындасулар, түрақты жақсарулар, шешімдер қабылдау , фактлерге жүгіну бойынша, жеткізушілермен өзара пайдалы қатынастар.Түсініктермен процестік және жүйелік жақындасулардың негізгі ережелері: процестер мен олардьщ түрлері, Деминг-Шухарт циклі және олардың қүрамдық бөлшектері, процестердің иерархиялық қүрылымдары, жүйелер мен олардың бөлшектері, сапа менеджментіне жүйелік жақындасу. Сапа менеджменті жүйесі.Сапа менеджменті жүйелерін жобалау кезеңдері (СМЖ): мотивациялық және дайындық кезеңдері, СМЖ жоспарлау, қүжаттарды дайындау, СМЖ енгізу, СМЖ аудиттері мен мониторингтері. Түзету және ескерту әрекеттері. СМЖ пгұғыл басқарулар. СМЖ құжатгары.Экологиялық менеджмент жүйелері. Экологиялық менеджмент объектілері мен субъектілері. Кәсіпорындардағы экологиялық менеджментердің мақсаты мен міндеттері. Кәсіпорындардағы экологиялык менеджменттер функциялары. 14000 серияларындағы ИСО халықаралық стандарттары. В8 7750 экологиялық менеджмент салаларындағы Британдық Стандарт. Кәсіби қауіпсіздік пен еңбек қорғаудың жүйе менеджменті. Кәсіби қауіпсіздік пен еңбек қорғау менеджменттерінің объектлері мен субъектлері. Кәсіпорындардағы еңбек қорғау мен кәсіби қауіпсіздік менеджменттерінің мақсаттары мен міндеттері. Кәсіби қауіпсіздік пен еңбек қорғау менеджменттерінің функциялары. 18000 серияларының ОН8А8 халықаралық стандарттары. Ұйымдастыру, жоспарлау, ғылыми-зерттеу инновациялық қызметтерді басқару. Өндірістерді жаңа техникалар мен технологиялармен толықтыратын, тиімді өдістер мен құралдарды енгізу, сонымен қатар ғылыми және ғылыми- техникалык ақпараттардың көлемдерінің көтерілуі ғылыми-педагогикалық қызмсттердің дайындық қажетгіліктерін негіздейді, олар жоғары жалпы гылыми жөне кәсіби дайындықтарға ие.Ғылыми зерттеулердің элементтерін оқу процесіне енгізу, сонымен қатар магистранттардың зертгеу жүмыстарына қатысуы жөнс оларды өндірістерге енгізу нағыз өз ісінің шебері етіп төрбиелеуге сешігін тигізеді, шығырмашылық тұрғыда ойлайтын мамандарды, өз саласында ғылыми-техникалық процестерді тасымалдаушыларды енгізу. Теориялық эксперименттік зерттеулер. Ғылымдардың дамуының тарихы, ғылымдардың жіктемелері, ғылыми- техникалық прогресс пен ғылымн-техникалық революция. Экология саласындағы қазіргі заманғы ғылыми-техникалық жетістіктер. Жеке жөне үжымдық ғылыми қызметтер. Ғылымныц талаптарын қамтамасыз ететін, ұйымдар, ғыльши-техникалық прогресс пен ғылыми- техникалық революция (ҒГП, ҒТР).Негізгі жолдар мен ғылыми зерттеулердің ерекшеліктері. Кезеқдерді ғылыми іздестірулердегі бағыттарин таңдау және ғылыми-зертгеу мен төжірибелік-констукторлық жүмыстардың тиімділіктері (ҒЗЖ, КЖҮ). Теориялық зертгеулер. Ғылымн-зерттеу жұмыстарын орындау кезіндегі құралдар,ұйымдасгырулар,құрылымдар.Ұқсастықтармен жаңашаландырулар. Информатика және компьютерлеу.Зерттеу қорытындыларын талдау және өңдеу.Эксперименттік зерттеулердің құралдары мен әдістері. Метрологиялық қамтамасыз етулер.Эксперименттерді жоспарлау. Математикалық ақпаратгар мен жаңашаландыру әдістерін қолдану. Ғылыми есеп берулерді ресімдеу. Өндірістерге ҒЗЖ қорытындыларын енгізу. Техникалық жүйелерді конструкторлау жобалаудың мақсаттары мен міндеттері. Есептік параметрлер. Инженерлік болжаулардың әдістері.Техниалық шешімдердің оңтайлы вариантарын іздестіру. Ақпараттар көздері. Жобалау сатылырындағыбағдарламалық қамтамасыз ету мен ситуациялық моделдер.Қабылданған техникалық шешімдерді негіздеу және талдау. Жұмысқа қабілеттіліктер мен үзақтылықтардың, сенімділіктердің, үнемділіктердің критериилері.Қабылданған шешімдерді талдау және жүйелер параметрлерін таңдау. Шешім талдауларының қүралдары мен әдістері. Өндірістік эстетикалар мен дизайндардың, экономикалардың, эргономикаларың техникалық жүйелерін констукторлау. Қолөнер шығармашылығы, патент тану мен лицензиялау сұрақтарыШығармашылық ізденулердің құрылымдары мен әдіснамалықтары. Қолөнер есептерін шешудің өдістері мен құралдары. Аналнтнкалык, піұғыл және синтетикалық дамулардағы жаңа техникалы объектлерді, жүйелерді құру.Ғылыми зерттеулердегі, жобалық дайындамалар мен өнертабыстарда ресурстарды сақтау мен табиғапы қолдану объектлері. Патенттік заңнамальпстар мен патенттік іс жүргізу негіздері. Ұлттық патенттік ведомстволар. Патентті зерттеулер.Ұсынылған өнертабыстардың дайындамал ары. Өнертабыстардың формулалары мен объектлері, құралдары. Ұсынылған өнертабыстарға берілген ұсыныстарды рәсімдеу және құрастыру. Өнертабыстардың тиімділіктері мен олардың кұқықтық қорғаулары. Өнертабыстар құқыктары. Интелектуалдық жөне өндірісті жеке меншіктер туралы түсініктер. Өнертабысты өндірістік енгізу. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы маңызды проблемалар «Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы маңызды проблемалар» пәні теориялық және техникалық болып табылады, олар өндірістік қауіпсіздіктерді үйретеді және олардың азаю әдістерін дайындайды немесе профилактикалар мақсатымен және жарақаттануларды ескертеді, аурулар мен өндірістік апаттардың алдын алады.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың негізгі бөлімдерінің сипаттамалары мен құрылымдары.Адам және техносфера. Технологиялық регламент. Техникалық
жүйелердің қауіпсіздігі мен олардан сақтану. Тотенше жағдайлар. Экологиялық қорғаулардың қауіпсіздік аксиомалары. Еңбек қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау бойынша халықаралық стандартгар. Тіршілік әрекеті мен экологияның қауіпсіздігінің қүқықтық және ұйымдастырушылық негіздері.Қазақстан Республикасының тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы үлтгық саясаты. Нормативті құжаттар мен заңнамалық актлерге қазіргі заманғы талаптар. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен экологияларды басқару бойынша халықаралық ұйымдастырулар талаптары.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаган ортаны қорғаудың жүйелік талдаулар проблемалары.Адам іс әрекетгерінің негізгі формаларының жіктемелері. Адам мен қоршаған ортаны қорғаудың еңбек әрекетгеріндегі тиімділіктерін жоғарылату жолдары. «Адам- машина- орта» жүйелерінің негативті факторлары. Еңбек шартының мониторингі мен қоршаған ортаны қорғау. Қауіпті өндірістік объетлер мен қоршаған ортаны қоғаудың техникалық тәуелділіктерінің бағалары.Қауіпсіздік талдаулары. Өндірістік қауіпсіздіктредің таралу механизмдері. Техникалық жәнне экологиялық жүйелердің жұмыстиарының сенімділіктрі. ІЗО құжаттарындағы бас тартушылық жіктемелері (стандарттау 4 Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаган ортаны қорғаудың бақылау және қадағалау органдарының басқарушылық және ұйымдастырушылық жұмыстары.Кәсіпорындардағы тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен коршаған ортаны қорғауды басқару объектілері. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғауды үйымдастыру мен басқарудың нормативті негізгі жүйелері. Бақылау мен қадағалау органдарын басқару міндеттері мен функциялары. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны корғау бойынша жұмыстарды жоспарлау. Өндірістік кәсіпорындарда тіршілік өрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау бағалары мен талдауларын, есептерін жүргізу. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау бойынша қүқықтық нормалардың бүзылуларына жауапкершілікпен қарау. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаган ортаны қорғау жағдайларын жүйелік ақпараттық қамтамасыз ету.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау бойынша мәліметтер дайындамалары мен механнзациялар жөне автоматгандырулар, тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау туралы мәліметтер талдаулары мен есептері.Еңбек қорғау, қоршаган ортаны корғау, ресурс сақтау, төтенше жагдайлар жағдайларының статнкалық талдаудлар әдістері.Талдаулардың статистикалық әдістері: көптеген регрессивтік жөне корреляцнондық. Өндірістік жарақат алу талдауларының әдістері. Өндірістік кәсіпорындардағы еңбек шартын талдау өдістері. Қоршаған орта, төтенше жағдайлар қалпын талдау әдістері.
Тіршілік өрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың басқармалары мен жүйелері.«Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың басқармалары мен жүйелері» пәні өндірістік көсіпорындардағы тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғауды ұйымдастыру мен басқару проблемаларына қатысты сұрақтарды үйренуге бағытталған, еңбек қорғау, қоршаған ортаны қорғау мен ресурстарды сақтау, төтенше жағдайлар жағдайларының статистикалық талдаулар өдістерін қолдану жөне ақпараттық қамтамасыз сту жүйелері.«Тіршілік әрскеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың басқармалары мен жүйелері» пәнінің міндеттері мен мазмүндары. «Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың басқармалары мен жүйелері» пөнінің басқа да пәндермен байланысы. Негізгі терминдер мен анықтамалар.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаган ортаны қорғаудың мемлекеттік және салалық жүйелері.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаган ортаны қорғауды мемлекеттік бақылау жәнс қадағалау органдары. Тірпіілік өрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың мемлекеттік бақылаулары мен қадағалаулары, мақсаты, қүқығы мен рөлі. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау жағдайларымен мемлекеттік бақылау жөне қадағалау органдарының қүрылымы. Ішкі ведомстволық жөне өндірістік қадағалау. Тіршілік өрекеті қауіпсіздігі мен коршаған ортаны қорғау жағдайларын қоғамдық бақылау.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қоргау салаларындагы негізгі заңнамалық және нормативтік актлер Қазақстан Республикасының Конституциясы. «Қауіпсіздік жөне еңбек қорғау туралы» заң. «Қауіпті өңдірістік объектлердегі кесіпорындардың қауіпсіздіктері туралы» заң. «Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі». Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңы. Қазақстан Республикасының Жер Кодексі. Қазақстан Республнкасының Су Кодексі. Қазақстан Республикасының Орман Кодексі. «Атмосфералық ауаны сақтау туралы» заң. Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындағы Қазақстан Республикасының нормативті актлері.бойынша халықаралық үйым). Қорғау жүйелерінің апатқа қарсы сенімділіктерін актау.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғаудың қазіргі заманғы ғылыми бағыттарының дамуы. Оларды шешу әдістері.Табиғи апаттар мсн өндірістердегі апаттар жіктемелері.Табиғи апаттар мен өндірістердегі параметрлері.«Зардаптар ауырлықтарының ықтималдықтары» матрицалары. Апаттардың туындауының мүмкін емес бағаларының әдістері. Кәсіпорындар мен экологиялық таза орталардың қауіпсіздік жұмыстарының критериилері.Тіршілік әрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау салаларындагы озат практикалар мен қазіргі замангы ғылымға жету.Қауіпсіздіктер мен олардың мүмкіндіктерінің логикалық-ықтималдық теориялары. Тіршілік өрекеті қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау шарттарының математиалық моделдері. Азаматтық қорғанысты ұйымдастырудың принциптерi мен тәртiбi:Азаматтық қорғаныс республиканың бүкiл аумағында аумақтық-өндiрiстiк принцип бойынша ұйымдастырылады. Азаматтық қорғаныс шараларын орындауды Қазақстан Республикасының орталық, жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдары, жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдары, Қазақстан Республикасының Азаматтық қорғаныс ұйымдары, басқару органдары мен күштерi және азаматтары жүзеге асырады. Азаматтық қорғаныс бойынша дайындық осы заманғы зақымдау құралдарының дамуы және аталған аумақта, салада немесе ұйымда барынша ықтимал төтенше жағдайлар ескерiле отырып, алдын ала жүргiзiледi. Азаматтық қорғаныс шараларын кешендi түрде және саралап жүргiзу мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн тәртiппен азаматтық қорғаныс бойынша қалаларды топтарға, ал ұйымдарды санаттарға жатқызу маңыздылық дәрежесiне қарай жүзеге асырылады. Азаматтық қорғаныс шараларын ұйымдастыру мен жүзеге асыруға Қазақстан Республикасының орталық, жергiлiктi атқарушы органдарының және ұйымдардың басшылары жауапты болады. Орталық және жергiлiктi атқарушы органдар, ұйымдар Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн тәртiппен Азаматтық қорғаныс шараларының орындалуы туралы жыл сайын есеп берiп отырады.
Қорытынды «Тіршілік қауіпсіздік негіздері» - адамның төтенше жағдай кезіндегі өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым-қатынасының, шаруашылық обьектілерінін тұракты жұмыс істеу әдістерін, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды ескерту мен салдарын жою және осы заманғы зақымдау құралдарын ажырата білудің аса қажеттігін көрсетеді. Қауіп-қатердің өзі өте күрделі, көпжақты құбылыс болғандықтан, олардың негізгі белгілері бір-бірімен ұштасып, араласып жатады. Сондықтан оларды дұрыс жіктеу, оның алдын алуға, себебін, сипаттамасын анықтап, шара қолдануға және салдарын жоюға үлкен маңызы бар.Өндірістерді жаңа техникалар мен технологиялармен толықтыратын, тиімді әдістер мен құралдарды енгізу, сонымен қатар ғылыми және ғылыми-техникалык ақпараттардың көлемдерінің көтерілуі ғылыми-педагогикалық қызмсттердің дайындық қажетгіліктерін негіздейді, олар жоғары жалпы гылыми жөне кәсіби дайындықтарға ие. Ғылыми зерттеулердің элементтерін оқу процесіне енгізу, сонымен қатар магистранттардың зертгеу жүмыстарына қатысуы жөнс оларды өндірістерге енгізу нағыз өз ісінің шебері етіп төрбиелеуге сешігін тигізеді, шығырмашылық тұрғыда ойлайтын мамандарды, өз саласында ғылыми-техникалық процестерді тасымалдаушыларды енгізу. Теориялық эксперименттік зерттеулер.Ғылымдардың дамуының тарихы, ғылымдардың жіктемелері, ғылыми- техникалық прогресс пен ғылымн-техникалық революция. Экология саласындағы қазіргі заманғы ғылыми-техникалық жетістіктер.Жеке жөне үжымдық ғылыми қызметтер. Ғылымныц талаптарын қамтамасыз ететін, ұйымдар, ғыльши-техникалық прогресс пен ғылыми- техникалық революция (ҒГП, ҒТР).
Пайдаланылған әдебиеттер: 1.ҚР-ның Конституциясы. Алматы 1995 ж. 2.ҚР-ның "Еңбек" Кодексі,Астана 2007 ж. 3.ҚР-ның "Қауіпті өндірістік объектілердегі қауіпсіздік туралы"Заңы,Астана 2002 ж 4.ҚР-ның "Өрт қауіпсіздігі туралы"заңы Алматы 1996 ж 5.ҚР-ның еңбек қорғау бойынша нормативтік актілерінің жиынтығы. 6.Говоров Е.Степанов А.Общие основы охраны труда. Алматы 7.Охрана труда и техника безопасности в практических девятельности.Алматы. 8.Гринин А.Новиков В,Безопосность жизнедеятельности.Москва
